داشتن هدف در سخنرانی:
خیلی از روزهای زندگی خودمان را شاید به باد داده باشیم علت آن چه چیزی می‌تواند باشد؟
منظور از آنکه به باد دادیم این است که روزهای زیادی از زندگی خود را بدون داشتن هدف سپری کرده‌ایم و همش در انتظار این بودیم که این روزها هر چه زودتر سپری شوند. دقیقاً اگر آن روزها را به یاد بیاوریم متوجه خواهیم شد که بدون هدف و داشتن کوچک‌ترین برنامه‌ای زندگی می‌کردیم. بیایید همین‌جا یک تصمیم بگیریم که از این تجربه درس گرفته و در سخنرانی این‌گونه نباشیم و بدون هدف و نتیجه‌گیری وارد سخنرانی نشویم، اگر ما هدف و نتیجه‌گیری مشخصی از سخنرانی نداشته باشیم، راه به‌جایی نخواهیم برد. یک سخنران در حین سخنرانی و ارائه محتوا از شروع و تا پایان سخنرانی روی خط و مسیری مشخص حرکت کند و به‌هیچ‌عنوان نباید از مسیر اصلی سخنرانی خارج شود. لازمه‌ی این کار نیازمند داشتن هدفی مشخص است. برای کارایی بهتر لازم است که منظور ازجمله‌ی بالا را بهتر درک کنیم که منظور این است و دقیقاً مشخص کنیم.
می‌خواهیم بعد از پایان سخنرانی ما چه اتفاقی بیفتد؟
مثلاً از حضار و شرکت‌کنندگان در سخنرانی چه انتظاری دارید؟
شرکت‌کنندگان باید چه‌کار مشخصی انجام دهند؟
یا سخنران انتظار دارد در نگرش و اندیشه شرکت‌کننده‌ها چه تغییری رخ دهد؟
مخاطبان چه محصولاتی را خریداری کنند؟ شرکت‌کننده‌ها در چه دوره‌ها و کلاس‌هایی شرکت کنند؟
داشتن هدف و نتیجه سبب می‌شود که یک سخنران به بیراهه نرود و از زمان و ابزارهایی که در اختیار دارد به بهترین حالت ممکن استفاده کند. اکثر سخنران‌های حرفه‌ای از سخنرانی خودشان هدف یا اهدافی دارند که طرح و برنامه‌ریزی آن‌ها در طول مسیر سخنرانی در راستای تحقق اهدافشان است. هدف شما از سخنرانی باید کاملاً واضح و روشن باشد وقتی نقطه آغاز و نقطه پایان سخنرانی برای یک سخنران کاملاً مشخص باشد وصل کردن این دونقطه به هم کار آسانی خواهد بود پس لازم است که قبل از طراحی سخنرانی باید هدف را مشخص کنیم.
هدف از سخنرانی چیست؟
هدف سخنرانی این است که به دیگران آگاهی دهد و به آن‌ها اطلاعاتی بدهد تا بتوانند تصمیمی درست بگیرند. سخنرانی که بدون هدف و مقصد برود در حقیقت وقت خود و شرکت‌کننده‌ها را گرفته است وظیفه سخنران این است که حرکتی در مخاطب خود ایجاد کند تا مخاطب بتواند شخصاً راه و مسیر خود را پیدا کند.
همیشه شروع هر کاری سخت‌ترین قسمت آن کار است. به میلیاردری گفتند چگونه میلیاردر شدی؟ آیا میلیاردر شدن سخت بود؟ در جواب پاسخ داد. میلیاردر شدن اصلاً سخت نیست بلکه میلیونر شدن است که سخت است و زحمت دارد؛ بنابراین شروع هر کاری سخت‌ترین قسمت آن کار است وقتی کاری را شروع می‌کنیم و قدم اول را برمی‌داریم قدم‌های بعدی هم مشخص می‌شوند و می‌توانیم راهمان را تا رسیدن به مقصد پیدا کنیم اگر در سخنرانی هم هدف ما مشخص باشد، شاید در اول راه احساس کنیم که راه سختی را در پیش داریم، اما بعد از کمی پیشرفت متوجه می‌شویم که خیلی راحت‌تر از آن چیزی بود که تصور می‌کردیم.
آیا می‌توان در سخنرانی بیشتر از یک هدف داشت؟
پاسخ بله است. شما می‌توانید در یک سخنرانی خود بیش از یک هدف داشته باشید؛ اما لازم است که اهداف را طوری طراحی کنید و در نظر بگیرید که مطابق باهم و در یک راستا باشند. نکته‌ی حائز اهمیت مکتوب کردن هدف یا اهداف است این دستورالعمل کمک می‌کند تا سخنرانی به بیراهه نرود و عناصر و مؤلفه‌های سخنرانی به‌درستی و به‌خوبی در خدمت اهداف سخنرانی قرار گیرد. شاید در یک سخنرانی فقط یک هدف اصلی وجود داشته باشد و بقیه اهداف فرعی باشند. هدف‌های فرعی گام‌های کوچکی هستند که سخنران در طول سخنرانی خود برای رسیدن به هدف اصلی برمی‌دارد. اهداف فرعی می‌توانند مراحل فرآیند سخنرانی را به‌صورت دقیق‌تر و واضح‌تر مشخص کنند.
هم هدف‌های اصلی و هم هدف‌های فرعی باید دارای سه ویژگی مهم باشند.
- دست‌یافتنی باشند.
- واقع‌بینانه باشند.
- بتوان آن‌ها را نسبت به یکدیگر اولویت‌بندی کرد.
برای پیدا کردن اهداف سخنران هنگام آماده‌سازی محتوای سحرانی سؤالاتی را از خود می‌پرسد و سپس پاسخ‌های درست و قانع‌کننده به این سؤالات می‌تواند انگیزه و هدف سخنرانی را به‌دقت مشخص نماید. با این کار سخنران تعیین می‌کند قصد انتقال چه پیام‌هایی را به مخاطبان دارد گرچه در طی یک سخنرانی الزاماً قرار نیست به همه‌ی اهداف سخنران برسند بلکه قرار است باراهنمایی سخنران در مسیر رسیدن به اهداف قرار بگیرند.
اهداف مشترک سخنران‌ها
معمولاً همه‌ی سخنران‌ها در سخنرانی‌هایشان مجموعه‌ی اهداف مشترکی را دارند که در اکثر سخنرانی‌ها دیده می‌شود؛ که هدف همه‌ی این اهداف کمک بیشتر به مخاطب برای درک بهتر و اصولی مطالب و محتوا و دست یافتن به عالی‌ترین نتیجه است.
اهداف مشترک می‌توانند شامل:
- برقراری ارتباط با مخاطبان و ایجاد یک حس تعامل و توجه آن‌ها.
- آگاهی بخشی و اطلاع دادن به مخاطب درباره‌ی موضوع خاص که درباره‌ی آن اطلاعاتی ندارند.
- تأثیرگذاری متقاعد کردن مخاطب برای انجام کار و پذیرفتن باوری که سخنران قبلاً درباره‌ی آن تحقیق و پژوهش کرده است و می‌داند درست است.
- سرگرم کردن مخاطب برای اینکه حس رضایت و شادی در او ایجاد شود.
مزایا و پیامدهای داشتن هدف:
هدف شما از سخنرانی تعیین‌کننده‌ی جز به‌جز سخنرانی‌تان خواهد بود و دربرگیرنده‌ی کل سخنرانی شما از ابتدا تا انتهای آن خواهد شد. من خودم عادت دارم پیش از آنکه محتوا و مطالب سخنرانی خودم و مراحل مختلف آن را آماده‌سازی کنم ابتدا هدف را مشخص می‌کنم مطالب خود را جوری آماده‌سازی می‌کنم که در راستای اهداف و مرتبط باهم باشند. برخی از مواردی را که اهداف ما تعیین‌کننده درباره‌ی آن‌ها هستند را به‌اختصار ذکر می‌کنم.
هدف تعیین می‌کند که:
از چه واژه‌هایی و اصطلاحاتی در کلامتان استفاده کنید.
با چه لحنی صحبت کنید.
به روی چه نکاتی تأکید داشته باشید.
تا چه حدی از طنز و داستان در سخنرانی‌تان استفاده کنید.
روی هر محتوایی چقدر زمان صرف کنید.
شروع و پایان سخنرانی شما چگونه باشد و بسیار موارد دیگر، مشخص بودن هدف بسیار مهم است.
سخنرانان موفق در طول سخنرانی و در گام‌به‌گام آن همواره هدف را به یاد دارند و تمام برنامه‌های خود را در راستای دستیابی به اهداف و نتایج تعیین‌شده انجام می‌دهند.
