چه چیزهایی برای صدای سخنران مضر است؟
چند سال پیش که در یکی از دوره‌های آموزشی شرکت کرده بودم و هر روز تمرین‌های مربوط به دوره را باید انجام می دادم، به صورت اتفاقی قبل از شروع تمرین مقداری آنگور خوردم، که بعد از دقایقی در حین تمرین احساس سوزش گلو کردم و یک دقیقه نگذشت که صرفه‌های شدیدی گرفتم و صدام گرفت تا جایی که نتوانستم به تمرین کردن ادامه بدهم، ناچار تمرین را قطع کردم و برای حال مشکل کاری کردم. حالم که بهتر شد به فکر فرو رفتم که چرا همچنین مسئله‌ای پیش امد. با کلی تعحب متوحه شدم که به خاطر خوردن انگور بود.
همان روز تصمیم گرفتم که در این زمینه مطالعه و تحقیق کنم تا بدانم چه چیزهایی برای صدای یک سخنران مضر است و می‌تواند بر صدا تأثیرات منفی بگذارد، حالا نتیجه این تحقیقات را برای شما جویندگان این دانش در صنعت سخنرانی در میان می‌گذارم.
همه سخنران‌های حرفه‌ای می‌دانند که داشتن یک‌صدای رسا و پرانرژی یکی از مزیت‌های ویژه آن‌ها در برقراری ارتباط با آدم‌ها محسوب می‌شود، متخصصان تغذیه و صدا توصیه می‌کنند برای داشتن صدای رسا و پرقدرت لازم است یک سری بایدها و نبایدها رعایت شوند تا از حنجره و تارهای صوتی مراقبت به عمل آید. حنجره در زمان تولید صدا به‌وسیله هوایی که از آن عبور می‌کند مرتعش می‌شود، این ارتعاشات و عبور هوا با ایجاد هوا و اصطکاک همراه است که سبب خشک شدن تارهای صوتی می‌شود، حنجره برای رفع این خشکی و آسیب نرسیدن به تارهای صوتی ماده‌ای از خود ترشح می‌کند تا از این آسیب‌ها جلوگیری کند.
مواردی که برای صدا مضر است:
کم شدن آب بدن برای صدا مضر است.
همه میدانیم آب مایع حیات است و بعد از هوا حیاتی‌ترین نیاز بدن آب است، علاوه بر این مایعی بسیار ضروری برای حنجره است، سخنران‌های حرفه‌ای در طول روز چیزی حدود 10 الی 14 لیوان آب مصرف می‌کنند، منظور در اینجا آب خالص است نه نوشیدنی‌های دیگر، پس کمبود آب برای حنجره خیلی مضر است و حتماً باید رعایت شود.
چیزهایی که دارای کافئین هستند برای صدا مضر است.
قهوه؛ قهوه دارای کافئین است و کافئین باعث دفع آب از بدن می‌شود و دفع آب به معنی این است که بدن ما نمی‌تواند مایع مخاطی موردنیاز حنجره را تأمین کند و این‌یک خطر بزرگی برای صدا محسوب می‌شود.
نوشابه: نوشابه به خاطر داشتن کافئین برای صدا مضر است، من خودم چندین سال است که اصلاً از نوشابه استفاده نمی‌کنم و ترجیح می‌دهم بجای آن از آب آشامیدنی استفاده کنم.
چای؛ شاید برای شما جای سؤال باشد که چای دیگر چرا مضر است؟ دلیلش هم ساده و واضح است چون چای هم دارای کافئین است، اگر به نوشیدن چای علاقه دارید حداقل سعی کنید چای کم‌رنگ بنوشید.
قند و شکر و شیرینیجات:
این موارد به دلیل اینکه باعث می‌شوند مایع مخاطی که حنجره ترشح می‌کند غلیظ شده و این غلیظ شدن برای حنجره و تارهای صوتی مضر است، هر چه در مصرف آن‌ها احتیاط شود پسندیده‌تر است.
چیزهای خیلی داغ و خیلی سرد:
راه عبور مایعات و خوردنی‌ها در حنجره نیست اما بر روی حنجره تأثیر می‌گذارند و باعث انقباض و انبساط حنجره شده و حنجره کارایی واقعی خود را از دست می‌دهد و این برای صدا مضر است.
غذاهای چرب و سنگین:
غذاهایی که چربی زیاد دارند باعث سنگین شدن شکم می‌شوند و انرژی بدن هم صرف هضم کردن این غذاها می‌شود و ما انرژی کافی برای سخنرانی نخواهیم داشت، دقت کرده‌اید بعد از خوردن غذاهای چرب و سنگین احساس می‌کنید که بی‌حال هستید و نیاز به خواب دارید، دلیل آن همین هدر رفتن انرژی بدن شما است، سس‌های مایونز هم چربی بالایی دارند، توصیه می‌شود که حتماً در روز سخنرانی در حد برطرف شدن گرسنگی غذا بخورید تا انرژی بدن شما صرف هضم کردن غذا نشود.
چیزهایی که به آن‌ها حساسیت دارید:
به خوردنی‌هایی که حساسیت دارید آن‌ها را از برنامه روزانه خود حذف کنید و یا حداقل در روز سخنرانی از آن‌ها استفاده نکنید، من خودم از خوردن چیزهایی مانند
طالبی
انگور
خربزه
فلفل و ادویه‌جات
شما هم اگر به چیزهایی که حساسیت دارید حداقل امکان در روز سخنرانی از آن‌ها استفاده نکنید، چون باعث گرفتگی صدا و سوزش گلو می‌شوند.
دود، گردوغبار، سیگار و قلیان:
هر نوع دودی می‌تواند باعث خشکی حنجره و تارهای صوتی شود، تماس مستقیم و مکرر با هر نوع آلودگی هوا و گردوغبار برای حنجره مضر است، استفاده از سیگار و قلیان و هر نوع دود مواد مخدر برای تارهای صوتی مضر است، به این دلیل که دود موجود در سیگار یا قلیان باعث خشک شدن تارهای صوتی ما می‌شود، درنتیجه باعث می‌شود تا حنجره ما به‌مرورزمان آسیب ببیند.
فریاد زدن مکرر:
در مواقعی که به‌طور نامعقول از حنجره خود استفاده می‌کنیم فشار زیادی به آن وارد می‌شود و مانع آب‌رسانی صحیح به تارهای صوتی می‌شود، همیشه یادمان باشد که تارهای صوتی خیلی ظریف و آسیب‌پذیر هستند، پس مراقب آن‌ها باشیم.
آخرین موردی که ذکر می‌شود شاید باورش سخت باشد که جز مواردی هست که برای صدا مضر است، حنجره و تارهای صوتی مانند عضله‌های بدن هستند، هرچقدر تحرک کمتری داشته باشند شل‌تر و ضعیف‌تر می‌شوند اما هر چه تمرین و تحرک بیشتری داشته باشند سالم‌تر و قوی‌تر می‌شوند، تارهای صوتی هم با حرف زدن و تمرین‌های صداسازی و سخن گفتن قوی‌تر می‌شوند و ما برای داشتن یک‌صدای رسا و پرانرژی نیازمند یک حنجره قوی و سالم هستیم، پس کم‌حرفی برای حنجره اصلاً خوب نیست و یک سخنران لازم است که تارهای صوتی و حنجره خود را هرروز گرم کند و تمرینات صداسازی را انجام دهد، بله گزینه دهم کم‌حرفی است.
اما بامطالعه موارد فوق حتماً ذهن شما درگیر این مسئله شده که یک سخنران پس چه چیزهایی بخورد، وقتی‌که قرار است از این‌همه خوردنی و نوشیدنی‌ها منع شود، جوری که پیداست هرروز باید با گرسنگی دست‌وپنجه نرم کند، نه این‌طور نیست، شما از خوردن آن‌ها منع نشده‌اید، بلکه توصیه می‌شود که با استفاده لازم و اعتدال در خوردن و آشامیدن به‌اندازه نیاز بدنتان از آن‌ها استفاده کنید، یادتان باشد حتی خوردن آب زیاد هم مانند سم در بدن عمل می‌کند.
من خودم وقتی تمرینم را قطع کردم رفتم کمی آب به‌صورت جرعه‌جرعه خوردم چند تا نفس عمیق کشیدم و بعد از کمی استراحت حالم خیلی بهتر شد و از خدای مهربان شکرگزاری کردم و به تمرین خودم ادامه دادم.
